Stanowi jedno z najważniejszych badań w ciąży i jest zlecane na każdą kolejną wizytę – badanie moczu pozwala wykryć ewentualne nieprawidłowości, a w konsekwencji, uniknąć groźnych powikłań. Co jeszcze decyduje o tym, że analiza moczu w ciąży nie może być lekceważona?

Dlaczego analiza moczu powinna być powtarzana regularnie?

Głównie dlatego, że ciężarna jest szczególnie narażona na rozwój zakażeń w obrębie układu moczowego. Dzieje się tak nie tylko z powodu krótkiej cewki moczowej i jej położenia w pobliżu odbytu – za ewentualne problemy odpowiadają także hormony ciążowe oraz ucisk macicy na moczowody i pęcherz moczowy. Z uwagi na fakt, że zakażenie układu moczowego często przebiega bezobjawowo, wynik analizy moczu pozwala lekarzowi prowadzącemu zauważyć pierwsze objawy chorób drobnoustrojowych i niebezpiecznych powikłań, przebiegających z białkomoczem. 

Jakie parametry podlegają ocenie w analizie moczu?

Głównym celem analizy moczu ciężarnej jest sprawdzenie, czy nie zawiera on białka i/lub cukru, a także – czy nie doszło do ewentualnego zakażenia układu moczowego. W tym celu ocenie podlegają kluczowe parametry: 

– barwa i przejrzystość.  Mocz oddawany do analizy powinien być przejrzysty – mętność może sugerować stan zapalny, jednak nie musi. Za prawidłową barwę uznaje się słomkową lub żółtą, za nieprawidłową – brunatną, najczęściej spowodowaną podwyższonym stężeniem bilirubiny. 

– odczyn. Prawidłowy odczyn moczu jest kwaśny, jednak analiza moczu w ciąży może wskazywać na odczyn zasadowy. Taki wynik może być prawidłowy, ale nie musi – zwłaszcza że mniej kwaśne pH często jest wynikiem problemów z nerkami lub zakażenia układu moczowego. 

– gęstość. Analiza moczu w ciąży może wykazać, że jego ciężar zbliża się do ciężaru wody. Taki wynik może być spowodowany przyjmowaniem zwiększonej ilości płynów. 

– białko.  Pomimo tego, że w moczu może pojawiać się niewielka ilość białka, nie powinno być ono wykryte w badaniu. Jego obecność (tzw. białkomocz) może świadczyć m.in. o infekcji lub gestozie (zatruciu ciążowym). 

– cukier. Obecność cukru w moczu może wskazywać na cukrzycę, również ciążową. 

– leukocyty i erytrocyty. Występujące pojedynczo, nie są powodem do niepokoju. Dopiero krwiomocz lub obecność wielu krwinek białych powinny być powodem wdrożenia odpowiedniego leczenia.

– bakterie. Nie powinny pojawiać się w moczu, a ich obecność niemal zawsze świadczy o infekcji. 

Objawy infekcji i interpretacja wyniku analizy moczu

Jeśli zauważysz objawy infekcji (ból w okolicy pęcherza moczowego, odczuwanie ciągłej potrzeby oddawania moczu), koniecznie wykonaj dodatkowe badanie moczu. W innym wypadku możesz pobrać próbkę przed planowaną wizytą. Pamiętaj jednak, żeby nie interpretować wyniku samodzielnie – zwłaszcza że normy dla badania moczu w ciąży nieco odbiegają od norm adresowanych do kobiet, które nie spodziewają się dziecka.